ม่วงพิศวง  Exacum paucisquamum (C.B. Clarke) Klack.Bot. Jahrb. Syst. 126(4): 478. 2006
วงศ์
     Gentianaceae
วิสัย  
     ไม้ล้มลุกกินซาก สูง 5-15 ซม. ใบเป็นเกล็ดขนาดเล็กเรียงเกือบตรงข้าม มี 3-6 คู่ แผ่นใบบาง ยาวประมาณ 2-4 มม. ปลายแหลมหรือแหลมยาว ช่อดอกออกที่ยอด มีดอกเดียว ก้านดอกยาว 0.6-1.5 ซม. กลีบเลี้ยงและกลีบดอกมีจำนวนอย่างละ 4 กลีบ กลีบเลี้ยงยาวประมาณ 4-6 มม. บาง กลีบแยกเกือบจรดโคน แผ่นกลีบรูปสามเหลี่ยม กลีบดอกสีขาวอมม่วง รูปกงล้อ กลีบเชื่อมติดกันที่โคน แผ่นกลีบรูปใบหอก ยาว 1-1.4 ซม. ปลายกลีบมน บานออก เกสรเพศผู้ 4 อัน ติดบนปากหลอดกลีบดอกระหว่างกลีบดอก ก้านชูอับเรณูรูปเส้นด้าย ยาว 3-4 มม. อับเรณูเรียวรูปลูกศร ยาว 4-6 มม. โค้งเล็กน้อย มีรูเปิดที่ปลาย รังไข่มี 2 ช่อง ก้านเกสรเพศเมียเรียวยาว ยาว 5-8 มม. ยอดเกสรเพศเมียเป็นตุ่ม ผลแบบแคปซูล กลมๆ แตก 2 ชีก เมล็ดขนาดเล็ก จำนวนมาก
การกระจายพันธุ์
     พบที่อินเดีย (สิกขิม) จีนตอนใต้ (ยูนนาน) และภาคเหนือของไทยที่ดอยภูคา จังหวัดน่าน ขึ้นตามพื้นที่มีซากใบไม้ทับถมหนาแน่นใต้ร่มเงาในป่าดิบเขา ระดับความสูง 1500-1600 เมตร

อ้างอิงจาก : สำนักงานหอพรรณไม้
ภาพ : ราชันย์ ภู่มา (ดอยภูคา น่าน)